18 março 2014

L pastor que se metiu de marineiro, por Faustino Antão


L pastor que se metiu de marineiro
Este lhibro ye un machuço de cuontas, assi a modos dua nobela, mas nun ye ua biografie.
Feito an Júlio de 2012, ten apuis l sou salimiento an Agosto, ne l salon de l’Associaçon “Sol Nascente”, n’aldé de Zenízio (Miranda de l Douro), tierra adonde naci, medrei i quedei até ls dezassiete anhos, quando me scapei pa la marine. Son ls anhos de biesperas i apuis la bibéncia dua biaige feita pula purmeira beç, para un mundo çconhecido, l tabrado desta obra.

Publicado pul’eiditora Zefiro, antegrado na coleçon “An Mirandés”, que ten cumo diretor i repunsable l ambestigador, scritor, porsor Amadeu Ferreira, arrimasse este lhibro assi a las demais publicaçones doutros scritores de la lhéngua mirandesa, que al lhargo de ls redadeiros anhos ténen benido a terreiro dando a conhecer la riqueza i bariedade desta lhéngua. An crónicas, lhiendas, cuontas, poesie este porjeto yá stá taludo i fui un éisito, ende stan essas obras rebelando un patrimonho dun pobo que stubo tan ancerrado i botado al squecimiento.
Screbi este lhibro i quedei siempre cula eideia de que l camino que scribo, ye por assi dezir bien armano de muitos i muitas stramuntanos que a cierta altura de la sue bida se botórun pul mundo, sien nada a perder i todo tener a ganhar.
Sien belhiçcar nadica aqueilho que mais balioso m’iba n’alma, que era al amor als mius, a la mie giente, a la mie tierra, a las mies ouriges, cumo muitos l fazírun, fázen i cuntinaran a fazer alhebantei la cabeça, dei la cara fiç-me al mundo.
Ye por assi dezir l que cuonta “L pastor que se metiu de marineiro”.


Outor: Faustino Antão

L salimiento de l Lhibro “L pastor que se metiu de marineiro”
(çcurso a l’assembré ne l salon)
FAUSTINO ANTÃO
L salimiento deste miu segundo lhibrico an mirandés, tal qual l purmeiro an 2009 (Nuobas Fábulas Mirandesas i Cuontas Sacadas de la Bida) antegrado na coleçon “An mirandés” de l’Eiditora “Zefiro”, só fui possible porque l porsor, ambestigador, tradutor, ansaista, scritor, poeta, jurista Amadeu Ferreira, para alhá de las demais atebidades culturales, porfessionales, i deberes familiares, inda arranjar tiempo para ser respunsable desta colecon, adonde este lhibrico stá antegrado.
Sien las upas, sien l sou ansinamiento, sien l sou ancentibo, l sou ampeinho, puis siempre tubo i ten palabras para me motibar i dar fuorças, puis mesmo que you sempre tenga ganas de screbir, nunca serie possible publicar fusse l que fusse, muito menos an mirandés.
Ye grácias al sou trabalho i dedicaçon a las pessonas, a la nuossa tierra, a la lhéngua que you i cuido nun m’anganhar muitos de nós cuntinamos a registrar i amar esta lhéngua, este património cultural.
Fai todo sien pedir nada a naide nien nada an troca, fai-lo por amor a las gientes i a la cultura, porque le gusta ser amigo de to l mundo porque quier ber felizes las pessonas i ber la lhéngua bien alta.
Debo-lo a el, este miu stado de felcidade, porque ye esse l modo cumo me sinto, l miu muito oubrigado i que Dius bos l pague.
Mais ua beç l digo, l trabalho que todo esto dá, zde la correçon, la cumposiçon i la feitura de l lhibro, porque nunca será de mais, sien la sue dedicaçon i entrega, yá quantá you habie quedado pul caminho. Nunca serei capaç de pargar todo l que teneis feito amigo Amadeu, zde l purmeiro curso, passando pul outro lhibro yá publidado.
Dixe, zde l purmeiro curso fai anhos no Alto do Moinho – Corroios, cula colaboraçon de Francisco Domingues tamien cumo porsor, adonde muitos, cumo you, associados de l’Associaçon Cultural i Recreativa Nial de la Boubielha stubimos, fui ua einiciatiba daprendizaige an parcerie cula Associaçon de la Lhéngua Mirandesa.
A miu ber todo ampeçou eiqui, estes ansinamiento fúrun ls aliçaces, fui este l ampeço dua jornada que stá loinge de la fin, si, porque se dantes yá querie muito esta fala, agora amo-la dun jeito que yá nun sou capaç de passar sien eilha, çpierto, a drumir, an Zenízio, an Miranda, an Lisboua i quando fur pa l outro mundo, lhiebo-la.
Tamien, quiero eiqui deixar ua palabrica de reconhecimiento i agradecimeinto als respunsables de l’Eiditora, porque cuntínan a dar l melhor que ténen para que haba lhibros an mirandés, neste momiento çfícele i anubrado que l’eiconomie atrabessa.
I para ancerrar esta pequeinha crónica, nun podie deixar de prestar la mie houmenaige al pobo d’hoije i d’onte de Zenízio, al pobo mirandés an giral, a las gientes que alhá biben, trabálhan i cuntínan a falar mirandés, que bíncen atalancadeiros culturales i nunca çpégan de lhuitar para que esta hardança nun se muorra, a las gientes que se scapórun pul mundo i cun eilhes lhébórun un cachico de la sue tierra i fala, al termo que fui l miu canastrico, a to das las cousas que reçúman mirandés.
Nun percisaba, mas mais ua beç, cumo l fizo ne l dies de l salimiento de ls lhibros de Alcina Pires, Adelaide Monteiro i Válter Deusdado, l pobo de Zenízio dou probas de que quando ls filhos percísan ende stá, marca perséncia, i fúrun muitos, de manos dados culs amigos de Bilasseco, San Pedro, Miranda, Çicuiro, de la Speciosa, de Bergáncia, i de muitos mais lhugares, para dar fuorça, para acarinhar, balorizar, abraçar nun géstio de ternura i afeto.
Este pobo que me biu nacer, que ye amigo, cumpanheiro, son del estas cuontas que scribo, debo-lo a el l pouco que sei, ye a el que antrego este lhibro.
(publicado na : Tierra alantre, la mesma fala



Apersentaçon de

L PASTOR QUE SE METIU DE MARINEIRO

de Faustino Antão, Editora Zéfiro, 2012

an Zenízio, l 12 de agosto de 2012, na sede de la Associaçon Sol Naciente

 [texto lido por Francisco Domingues, yá que nun pude star persente]

Buonas tardes a todo mundo i un special saludo al amigo i scritor Faustino Antão.

Ampeço por bos pedir çculpa por nun poder star eiqui persente , cumo serie grande gusto miu, seia pula amizade cun Faustino Antão, seia pul grande aprécio que tengo por toda la giente de Zenízio, que tanta beç eiqui yá me recebiu. Mas bien sabeis que nun podemos star na todo l lhado, i un grabe problema de salude dun familiar zarredou me deiqui.

Assi i todo, nun quije deixar de bos mandar algues palabricas, fazendo me repersentar por une ilustre zeniziense, Francisco Domingues, un grande amigo, a quien le agradeço haber aceite este miu pedido, i publicamente le presto sentida houmenaige por todo l que ten feito pu la lhéngua mirandesa, subretodo cumo porsor nas classes de la Associaçon de Lhéngua Mirandesa.

L Pastor que se metiu de marinheiro, ye l segundo lhibro de Faustino Antão que, assi, bai fazendo ua berdadeira carreira de scritor, que spero nun se quede porqui. You próprio, na Antrada que le fago al sou lhibro, digo, meio de risa meio a sério, que talbeç l sou próssimo lhibro se benga a chamar L Pastor que se metiu de scritor! Eiqui le deixo, publicamente, ls mius parabienes i l recoincimiento por todo l que ten feito pula nuossa lhéngua i tamien pul nome de la tierra, Zenízio, i pulas sues gientes. I isso ye bien assi porque ls harois, ls personaiges prencipales de ls dous lhibros de Faustino, an special deste segundo lhibro, son la sue tierra i la sue giente, la giente que lo criou i que lo biu crecer cumo home. Tanto l feito de Faustino, cumo que estes harois díran para screbir lhibros, era algo ampensable inda nun hai muito tiempo, i a muitos inda hoije le custa a acreditar.

Este nuobo lhibro de Faustino Antão ye un lhibro de mimórias. Quando le fiç l zafiu pa lo screbir, bai para uns dous anhos, lhougo el respundiu apersentando l que ides a poder ler: la bida dun rapazico, filho de la giente desta tierra, que daprendiu a ser pastor pul termo desta tierra, a puntos de esse oufício le haber quedado agarrado a la teç de l’alma, del sacando ls ansinamientos pa la bida que acabou por bibir por esse mundo fuora. El cunta mos essa bida cun toda la sue dureç, las sues dificuldades, l sou atraso material, la pequenheç desse mundo adonde muita beç era custoso respirar, subretodo un moço que querie coincer mundo, namorar, que tenie outras eideias. Poderie haber feito l que outros ténen feito que ye falar cun romantismo dessa bida, falseficando-la i apersentando-la mais quelor de rosa, que ye un mdo de nun la respeitar nien de respeitar la giente que la bibiu. Las giraçones nuobas i las que han de benir, cumo la sue filha Suzana i sou nieto Afonso i tantos outros cumo eilhes, ténen dreito a coincer essa berdade i ténen de saber quanto fui preciso chubir de tan fondo até chegarmos adonde stamos agora.

Muitas de las pessonas que eiqui stan persentes poderan recoincer-se ne l que Faustino mos cunta, puis bibírun ua bida aparecida por estes campos afuora. Este ye un modo de cuntar la stória dun pobo, nó pula boca de outros que nun mos conhécen i que, ne l fondo, até mos çprézian, mas cuntada por un de ls nuossos, que nunca se bendiu nien arrenegou las sues ouriges. L pobo mirandés ten un passado an que muitos, ende ancluídos muitos de ls sous filhos, lo botórun al çprézio, tanto por bias de la nuossa fala cumo por bias de sermos probes, mas tamien ten un passado de lhuita, de bencir deficuldades sien cunta, de nunca zistir, de amostrar que bibir i lhuitar bal la pena i esse ye un patrimonho mui grande que tenemos pa le deixar als nuossos filhos, esses son ls prencípios que traírun la houmanidade até als nuossos dies i por esso son un patrimonho coletibo.

Yá nun era sien tiempo que ls próprios mirandeses screbíssen subre eilhes mesmos i nó outros que porqui fúrun passando, ou l çcurso de l poder, mesmo de l lhocal, que siempre tubo un mirar de çprézio an relaçon al pobo i a la sue cultura, mesmo quando ten necidade de falar bien del. Mas essas son outras cuontas que la stória nun deixará de acertar a sou tiempo. Hoije ye die de fiesta i cumo die de fiesta tem de cuntinar.

La Associaçon de Lhéngua Mirandesa bai a cuntinar l sou trabalho de lhuitar pula nuossa lhéngua i la nuossa cultura i stou cierto que nuobos scritores de Zenízio han de aparecer i nuobas miomórias seran publicadas, para que la nuossa stória seia melhor coincida i ls nuossos balores puodan quedar mais a la muostra. 

Eiditar un lhibro destes ye ua dificuldade mui, mui grande, que nun serie possible sien l apoio de la nuossa Associaçon de Lhéngua Mirandesa i, neste causo, tamien de la Associaçon Nial de la Boubielha. Cuntamos cun l buosso apoio an cumprar l lhibrico, puis nun hai outros apoios pa la nuossa lhéngua i cultura para alhá de l pobo. Tenemos que ser nós a cuidar de l que ye nuosso.  Son mui poucos ouros que se le píden a cada pessona para ua obra que ye de todos, puis nun se cunta cun apoios de mais naide, subretodo de mais nanhue anstituiçon, mesmo daqueilhas que tenien oubrigaçon de dar l sou apoio, inda que pequeinho.

Acabo apersentando mais ua beç ls mius parabienes a Faustino Anton, mas tamien al pobo de Zenízio que tales filhos ten. Spero que antre todos seia possible ir palantre, als poucos oupindo la nuossa lhéngua i la nuossa cultura al nible an que merece star. Bamos a cuntinar a lhuitar para ber se antre todos nun q~deixamos que se muorra, ansinando la als mais nuobos i falando la. I isso fai-se cun einiciatibas cumo esta i outras aparecidas, pequeinhas cousas, mas que fáien parte dun todo que ye mui grande, un menumiento que ye de l pobo i als poucos bamos custruindo i amostrando.

Bien háiades.


Amadeu Ferreira

Lisboua, 11 de Agosto de 2012


1 comentário:

Anónimo disse...

Dani Guerra Gunçález:
You yá lu lheí