L pastor
que se metiu de marineiro
Este lhibro
ye un machuço de cuontas, assi a modos dua nobela, mas nun ye ua biografie.
Feito an
Júlio de 2012, ten apuis l sou salimiento an Agosto, ne l salon de l’Associaçon
“Sol Nascente”, n’aldé de Zenízio (Miranda de l Douro), tierra adonde naci,
medrei i quedei até ls dezassiete anhos, quando me scapei pa la marine. Son ls
anhos de biesperas i apuis la bibéncia dua biaige feita pula purmeira beç, para
un mundo çconhecido, l tabrado desta obra.
Publicado pul’eiditora
Zefiro, antegrado na coleçon “An Mirandés”, que ten cumo diretor i repunsable l
ambestigador, scritor, porsor Amadeu Ferreira, arrimasse este lhibro assi a las
demais publicaçones doutros scritores de la lhéngua mirandesa, que al lhargo de
ls redadeiros anhos ténen benido a terreiro dando a conhecer la riqueza i
bariedade desta lhéngua. An crónicas, lhiendas, cuontas, poesie este
porjeto yá stá taludo i fui un éisito, ende stan essas obras rebelando un
patrimonho dun pobo que stubo tan ancerrado i botado al squecimiento.
Screbi este lhibro i quedei siempre cula eideia de que l
camino que scribo, ye por assi dezir bien armano de muitos i muitas
stramuntanos que a cierta altura de la sue bida se botórun pul mundo, sien nada
a perder i todo tener a ganhar.
Sien belhiçcar nadica aqueilho que mais balioso m’iba
n’alma, que era al amor als mius, a la mie giente, a la mie tierra, a las mies
ouriges, cumo muitos l fazírun, fázen i cuntinaran a fazer alhebantei la
cabeça, dei la cara fiç-me al mundo.
Ye por assi
dezir l que cuonta “L pastor que se metiu de marineiro”.
Outor:
Faustino Antão
L salimiento de l Lhibro “L pastor que se metiu
de marineiro”
(çcurso a
l’assembré ne l salon)
FAUSTINO ANTÃO
L salimiento
deste miu segundo lhibrico an mirandés, tal qual l purmeiro an 2009 (Nuobas
Fábulas Mirandesas i Cuontas Sacadas de la Bida) antegrado na coleçon “An
mirandés” de l’Eiditora “Zefiro”, só fui possible porque l porsor,
ambestigador, tradutor, ansaista, scritor, poeta, jurista Amadeu Ferreira, para
alhá de las demais atebidades culturales, porfessionales, i deberes familiares,
inda arranjar tiempo para ser respunsable desta colecon, adonde este lhibrico
stá antegrado.
Sien las upas,
sien l sou ansinamiento, sien l sou ancentibo, l sou ampeinho, puis siempre
tubo i ten palabras para me motibar i dar fuorças, puis mesmo que you sempre
tenga ganas de screbir, nunca serie possible publicar fusse l que fusse, muito
menos an mirandés.
Ye grácias al
sou trabalho i dedicaçon a las pessonas, a la nuossa tierra, a la lhéngua que
you i cuido nun m’anganhar muitos de nós cuntinamos a registrar i amar esta
lhéngua, este património cultural.
Fai todo sien
pedir nada a naide nien nada an troca, fai-lo por amor a las gientes i a la
cultura, porque le gusta ser amigo de to l mundo porque quier ber felizes las
pessonas i ber la lhéngua bien alta.
Debo-lo a el,
este miu stado de felcidade, porque ye esse l modo cumo me sinto, l miu muito
oubrigado i que Dius bos l pague.
Mais ua beç l
digo, l trabalho que todo esto dá, zde la correçon, la cumposiçon i la feitura
de l lhibro, porque nunca será de mais, sien la sue dedicaçon i entrega, yá
quantá you habie quedado pul caminho. Nunca serei capaç de pargar todo l que
teneis feito amigo Amadeu, zde l purmeiro curso, passando pul outro lhibro yá
publidado.
Dixe, zde l
purmeiro curso fai anhos no Alto do Moinho – Corroios, cula colaboraçon de
Francisco Domingues tamien cumo porsor, adonde muitos, cumo you, associados de
l’Associaçon Cultural i Recreativa Nial de la Boubielha stubimos, fui ua
einiciatiba daprendizaige an parcerie cula Associaçon de la Lhéngua Mirandesa.
A miu ber todo
ampeçou eiqui, estes ansinamiento fúrun ls aliçaces, fui este l ampeço dua
jornada que stá loinge de la fin, si, porque se dantes yá querie muito esta
fala, agora amo-la dun jeito que yá nun sou capaç de passar sien eilha,
çpierto, a drumir, an Zenízio, an Miranda, an Lisboua i quando fur pa l outro
mundo, lhiebo-la.
Tamien, quiero
eiqui deixar ua palabrica de reconhecimiento i agradecimeinto als respunsables
de l’Eiditora, porque cuntínan a dar l melhor que ténen para que haba lhibros an
mirandés, neste momiento çfícele i anubrado que l’eiconomie atrabessa.
I para ancerrar
esta pequeinha crónica, nun podie deixar de prestar la mie houmenaige al pobo
d’hoije i d’onte de Zenízio, al pobo mirandés an giral, a las gientes que alhá
biben, trabálhan i cuntínan a falar mirandés, que bíncen atalancadeiros
culturales i nunca çpégan de lhuitar para que esta hardança nun se muorra, a
las gientes que se scapórun pul mundo i cun eilhes lhébórun un cachico de la
sue tierra i fala, al termo que fui l miu canastrico, a to das las cousas que
reçúman mirandés.
Nun percisaba,
mas mais ua beç, cumo l fizo ne l dies de l salimiento de ls lhibros de Alcina
Pires, Adelaide Monteiro i Válter Deusdado, l pobo de Zenízio dou probas de que
quando ls filhos percísan ende stá, marca perséncia, i fúrun muitos, de manos
dados culs amigos de Bilasseco, San Pedro, Miranda, Çicuiro, de la Speciosa, de
Bergáncia, i de muitos mais lhugares, para dar fuorça, para acarinhar,
balorizar, abraçar nun géstio de ternura i afeto.
Este pobo que
me biu nacer, que ye amigo, cumpanheiro, son del estas cuontas que scribo,
debo-lo a el l pouco que sei, ye a el que antrego este lhibro.
(publicado na : Tierra alantre, la mesma fala
Apersentaçon de
L PASTOR QUE SE METIU DE MARINEIRO
de Faustino Antão, Editora Zéfiro, 2012
an Zenízio, l 12 de agosto de 2012, na sede de la Associaçon Sol Naciente
[texto lido por Francisco Domingues, yá que nun pude star persente]
Buonas tardes a todo mundo i un special saludo al amigo i scritor Faustino
Antão.
Ampeço por bos pedir çculpa por nun poder star eiqui persente , cumo serie
grande gusto miu, seia pula amizade cun Faustino Antão, seia pul grande aprécio
que tengo por toda la giente de Zenízio, que tanta beç eiqui yá me recebiu. Mas
bien sabeis que nun podemos star na todo l lhado, i un grabe problema de salude
dun familiar zarredou me deiqui.
Assi i todo, nun quije deixar de bos mandar algues palabricas, fazendo me
repersentar por une ilustre zeniziense, Francisco Domingues, un grande amigo, a
quien le agradeço haber aceite este miu pedido, i publicamente le presto
sentida houmenaige por todo l que ten feito pu la lhéngua mirandesa, subretodo
cumo porsor nas classes de la Associaçon de Lhéngua Mirandesa.
L Pastor que se metiu de marinheiro, ye l segundo lhibro de Faustino Antão
que, assi, bai fazendo ua berdadeira carreira de scritor, que spero nun se
quede porqui. You próprio, na Antrada que le fago al sou lhibro, digo, meio de
risa meio a sério, que talbeç l sou próssimo lhibro se benga a chamar L Pastor
que se metiu de scritor! Eiqui le deixo, publicamente, ls mius parabienes i l
recoincimiento por todo l que ten feito pula nuossa lhéngua i tamien pul nome
de la tierra, Zenízio, i pulas sues gientes. I isso ye bien assi porque ls
harois, ls personaiges prencipales de ls dous lhibros de Faustino, an special
deste segundo lhibro, son la sue tierra i la sue giente, la giente que lo criou
i que lo biu crecer cumo home. Tanto l feito de Faustino, cumo que estes harois
díran para screbir lhibros, era algo ampensable inda nun hai muito tiempo, i a
muitos inda hoije le custa a acreditar.
Este nuobo lhibro de Faustino Antão ye un lhibro de mimórias. Quando le fiç
l zafiu pa lo screbir, bai para uns dous anhos, lhougo el respundiu
apersentando l que ides a poder ler: la bida dun rapazico, filho de la giente
desta tierra, que daprendiu a ser pastor pul termo desta tierra, a puntos de
esse oufício le haber quedado agarrado a la teç de l’alma, del sacando ls
ansinamientos pa la bida que acabou por bibir por esse mundo fuora. El cunta
mos essa bida cun toda la sue dureç, las sues dificuldades, l sou atraso
material, la pequenheç desse mundo adonde muita beç era custoso respirar,
subretodo un moço que querie coincer mundo, namorar, que tenie outras eideias.
Poderie haber feito l que outros ténen feito que ye falar cun romantismo dessa
bida, falseficando-la i apersentando-la mais quelor de rosa, que ye un mdo de
nun la respeitar nien de respeitar la giente que la bibiu. Las giraçones nuobas
i las que han de benir, cumo la sue filha Suzana i sou nieto Afonso i tantos
outros cumo eilhes, ténen dreito a coincer essa berdade i ténen de saber quanto
fui preciso chubir de tan fondo até chegarmos adonde stamos agora.
Muitas de las pessonas que eiqui stan persentes poderan recoincer-se ne l
que Faustino mos cunta, puis bibírun ua bida aparecida por estes campos afuora.
Este ye un modo de cuntar la stória dun pobo, nó pula boca de outros que nun
mos conhécen i que, ne l fondo, até mos çprézian, mas cuntada por un de ls
nuossos, que nunca se bendiu nien arrenegou las sues ouriges. L pobo mirandés
ten un passado an que muitos, ende ancluídos muitos de ls sous filhos, lo
botórun al çprézio, tanto por bias de la nuossa fala cumo por bias de sermos
probes, mas tamien ten un passado de lhuita, de bencir deficuldades sien cunta,
de nunca zistir, de amostrar que bibir i lhuitar bal la pena i esse ye un
patrimonho mui grande que tenemos pa le deixar als nuossos filhos, esses son ls
prencípios que traírun la houmanidade até als nuossos dies i por esso son un
patrimonho coletibo.
Yá nun era sien tiempo que ls próprios mirandeses screbíssen subre eilhes
mesmos i nó outros que porqui fúrun passando, ou l çcurso de l poder, mesmo de
l lhocal, que siempre tubo un mirar de çprézio an relaçon al pobo i a la sue
cultura, mesmo quando ten necidade de falar bien del. Mas essas son outras
cuontas que la stória nun deixará de acertar a sou tiempo. Hoije ye die de
fiesta i cumo die de fiesta tem de cuntinar.
La Associaçon de Lhéngua Mirandesa bai a cuntinar l sou trabalho de lhuitar
pula nuossa lhéngua i la nuossa cultura i stou cierto que nuobos scritores de
Zenízio han de aparecer i nuobas miomórias seran publicadas, para que la nuossa
stória seia melhor coincida i ls nuossos balores puodan quedar mais a la
muostra.
Eiditar un lhibro destes ye ua dificuldade mui, mui grande, que nun serie
possible sien l apoio de la nuossa Associaçon de Lhéngua Mirandesa i, neste
causo, tamien de la Associaçon Nial de la Boubielha. Cuntamos cun l buosso
apoio an cumprar l lhibrico, puis nun hai outros apoios pa la nuossa lhéngua i
cultura para alhá de l pobo. Tenemos que ser nós a cuidar de l que ye nuosso.
Son mui poucos ouros que se le píden a cada pessona para ua obra que ye
de todos, puis nun se cunta cun apoios de mais naide, subretodo de mais nanhue
anstituiçon, mesmo daqueilhas que tenien oubrigaçon de dar l sou apoio, inda
que pequeinho.
Acabo apersentando mais ua beç ls mius parabienes a Faustino Anton, mas
tamien al pobo de Zenízio que tales filhos ten. Spero que antre todos seia
possible ir palantre, als poucos oupindo la nuossa lhéngua i la nuossa cultura
al nible an que merece star. Bamos a cuntinar a lhuitar para ber se antre todos
nun q~deixamos que se muorra, ansinando la als mais nuobos i falando la. I isso
fai-se cun einiciatibas cumo esta i outras aparecidas, pequeinhas cousas, mas
que fáien parte dun todo que ye mui grande, un menumiento que ye de l pobo i
als poucos bamos custruindo i amostrando.
Bien háiades.
Amadeu Ferreira
Lisboua, 11 de Agosto de 2012
1 comentário:
Dani Guerra Gunçález:
You yá lu lheí
Enviar um comentário